top
logo

Kontakt


Strona Główna Ubezpieczenia Obowiązkowe, dobrowolne i prywatne
Obowiązkowe, dobrowolne i prywatne
Czwartek, 13 Listopad 2008 08:59

Ubezpieczenia zdrowotne wzbudzają emocje, spowodowane rozbieżnymi stanowiskami organów podatkowych wydających decyzje w indywidualnych sprawach w kwestii naliczania podatku dochodowego od składki płaconej przez pracodawcę.

Powodują nieporozumienia, szczególnie w sytuacji, gdy są pozbawione przymiotu obowiązkowości. Bo to, co jest obowiązkowe, Polacy z reguły dobrze rozumieją: obowiązek płacenia składek w ustalonych odstępach czasu jest nałożony prawem, którego winno się przestrzegać.

A jeśli ustawa nakłada na podatnika pewien rygor, ten oczekuje od państwa określonych świadczeń, gdy jego zdrowie szwankuje. Ze świadczeniami ze strony społecznej służby zdrowia różnie bywa. Jest rzeczą pewną – dalekie są od doskonałości i tak już zapewne pozostanie. Zagadnienia związane z ubezpieczeniami zdrowotnymi nabierają coraz większej wagi, toteż warto je nieco uporządkować. A o tym, że sprawy oczywiste nie zawsze wydają się oczywiste, przekonuję się w trakcie rozmów z kadrą kierowniczą zakładów pracy, jak również z poszczególnymi pracownikami.

Kwestie obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, często kojarzonego po prostu z ZUS-em, uregulowane są przez ustawę z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135). Osoby prowadzące pozarolniczą działalność i osoby z nimi współpracujące podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli:

1) posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego i zamieszkują na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

2) nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego i przebywają na terytorium Polski na podstawie wizy pobytowej w celu wykonywania pracy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się, zgody na pobyt tolerowany lub posiadające status uchodźcy nadany w Polsce albo korzystają z ochrony czasowej na jej terytorium,

3) nie posiadają obywatelstwa państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego i legalnie zamieszkują na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają także osoby objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy przy tej działalności, które posiadają obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego niezamieszkujące na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność odprowadza składkę na ubezpieczenie zdrowotne za siebie oraz osobę współpracującą. Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osoby prowadzącej pozarolniczą działalność powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, zaś osoby z nią współpracującej – od dnia rozpoczęcia współpracy do dnia jej zakończenia. Zgodnie z art. 66 ustawy, obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają między innymi:
- Pracownicy w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
- Rolnicy lub ich domownicy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników,
- Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą lub osoby z nimi współpracujące,
- Osoby wykonujące pracę nakładczą, pracę na podstawie umów agencyjnych, zlecenia lub innych o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia,
- Duchowni, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych i członkowie ich rodzin,
- Osoby pobierające świadczenia socjalne, świadczenia szkoleniowe po zakończeniu zatrudnienia,
- Poborowi służby zastępczej, Policji, Straży Granicznej i Biura Ochrony Rządu,
- Żołnierze zawodowi, żołnierze odbywający nadterminową zasadniczą służbę wojskową i służbę okresową,
- Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Służby Celnej, Służby Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej,
- Posłowie i senatorowie pobierający uposażenie,
- Sędziowie i prokuratorzy,
- Emeryci i renciści, osoby w stanie spoczynku pobierające uposażenie lub uposażenie rodzinne oraz inne osoby uprawnione na podstawie art. 66 w pełnym brzmieniu.

Osoby ubezpieczone i uprawnione z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego mają prawo do następujących świadczeń opieki zdrowotnej:
- świadczeń zdrowotnych, które obejmują działania służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne,
- świadczeń zdrowotnych rzeczowych (lekarstwa powiązane z procesem leczenia, wyroby medyczne oraz środki pomocnicze - świadczeń towarzyszących, obejmujących zakwaterowanie i wyżywienie w zakładzie opieki zdrowotnej całodobowej lub całodziennej, oraz usługi transportu sanitarnego.

Upraszczając, osoby zobowiązane do opłacania składki zdrowotnej, mają zagwarantowane, przynajmniej formalnie, świadczenia w ramach społecznej służby zdrowia, mieszczące się w formie określonego pakietu świadczeń. Jak to wygląda w praktyce? Ocenę pozostawiam każdemu świadczeniobiorcy tychże świadczeń.

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne mogą zawrzeć osoby, które nie są wymienione w przywołanym wyżej art. 66 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r. Dotyczy ono osób pracujących na podstawie umowy o dzieło, wolontariuszy i cudzoziemców, którym nie przysługuje ubezpieczenie zdrowotne. Osoby te umowę o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne mogą zawrzeć z Narodowym Funduszem Zdrowia. Umowa zawierana jest na czas nieokreślony, co nie oznacza, że nie można jej rozwiązać z zachowaniem trybu pisemnego. Umowa wygasa automatycznie w razie nieopłacenia należnych składek albo w przypadku przejścia pod obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.

NFZ uzależnia objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym osób, które nie były ubezpieczone:
1. w okresie od 3 miesięcy do roku od wniesienia opłaty dodatkowej w wysokości 20% przychodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, obecnie jest to 630,47 zł,
2. w okresie powyżej 1 roku do 2 lat w wysokości 50% dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, obecnie jest to kwota 1676,18 zł
3. w okresie powyżej 2 lat do 5 lat w wysokości 100% dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, obecnie jest to kwota 3152,36 zł,
4. w okresie powyżej 5 lat do 10 lat w wysokości 150% dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, obecnie jest to kwota 4728,54 zł,
5. w okresie powyżej 10 lat w wysokości 200% dochodów przyjętych jako podstawa wymiaru składki, obecnie jest to kwota 6304,72 zł.

Opłata dodatkowa jest wnoszona przed podpisaniem umowy na numer konta wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Nie jest ona pobierana od cudzoziemców – studentów i uczestników studiów doktoranckich, absolwentów odbywających w Polsce obowiązkowy staż, od odbywających staż adaptacyjny oraz członków zakonów, alumnów wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulantek, nowicjuszy i juniorystów zakonów i ich odpowiedników oraz od odbywających kursy języka polskiego lub kursy przygotowawcze do podjęcia nauki w języku polskim. Osoba, która zawarła umowę o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne z Narodowym Funduszem Zdrowia, powinna dokonać zgłoszenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczony oraz członkowie rodziny uzyskują prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego z dniem określonym w umowie oraz na zasadach, jakie towarzyszą obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, czyli w wersji standard.

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne poza systemem NFZ ma miejsce w przypadku każdej osoby, która zdecyduje się opłacać dodatkową składkę na rzecz podmiotu świadczącego usługi zdrowotne (niepubliczny zakład opieki zdrowotnej) lub pośredniczącego w usługach zdrowotnych (towarzystwo ubezpieczeń). Oznacza to, iż osoba nim objęta może korzystać zarówno z opieki zdrowotnej w ramach publicznej służby zdrowia, na podstawie obowiązkowej bądź dobrowolnej opieki zdrowotnej, jak i z prywatnej, czasami świadczonej również przez niepubliczne zakłady zdrowia w ramach umów o świadczenie usług medycznych podpisywanych z zainteresowanymi, wyżej wymienionymi podmiotami. Jest uzupełnieniem standardowych świadczeń przysługujących na zasadach określonych przepisami przywołanej na wstępie ustawy.

Dobrowolne, prywatne ubezpieczenia zdrowotne nie są regulowane aktami ustawowymi. Znacząco skracają czas dostępu do:
- konsultacji (zwykle nielimitowanych) lekarzy-specjalistów,
- badań diagnostycznych, ambulatoryjnej opieki pielęgniarskiej, zabiegów rehabilitacyjnych,
- opieki stomatologicznej,
- zabiegów operacyjnych w ramach leczenia szpitalnego.

Ponadto zapewniają inne świadczenia w postaci transportu medycznego w uzasadnionych wskazaniami medycznymi przypadkach, prywatne pogotowie medyczne, z uwzględnieniem sytuacji przewidzianych ustawą o ratownictwie medycznym, koordynację leczenia szpitalnego, gdy stan zdrowia pacjenta wymaga planowego leczenia szpitalnego. W wersjach vipowskich gwarantują nielimitowany dostęp do lekarzy wszystkich specjalności, nielimitowanych konsultacji profesorskich, profilaktycznego przeglądu stanu zdrowia pod kątem najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych, opieki stomatologicznej, szczepień ochronnych, operacji, zabiegów rehabilitacyjnych, a także prywatnych porodów w prywatnych lub publicznych szpitalach, w warunkach ponadstandardowych. Niektóre programy, po opłaceniu dodatkowej składki, przewidują świadczenie w postaci zasiłku szpitalnego, organizację i pokrycie kosztów operacji, całkowite pokrycie kosztów hospitalizacji, zasiłku operacyjnego oraz wypłatę określonej sumy pieniędzy na wypadek wystąpienia poważnego zachorowania. Towarzystwa ubezpieczeniowe pośredniczące w świadczeniu prywatnych usług zdrowotnych często dołączają w formie bonusów dodatkowe ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą.

Dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne poza systemem Narodowego Funduszu Zdrowia mają tę wadę, że wymagają dodatkowego wysiłku finansowego ze strony osoby zainteresowanej. Poziom koniecznych wydatków jest uzależniony od zakresu świadczeń, dostępu do mniejszej lub większej liczby placówek medycznych, marki podmiotów oferujących usługi medyczne. Tanie ubezpieczenie zapewne nie okaże się satysfakcjonujące, ale nie zawsze warto jest przepłacać, szczególnie w sytuacji postępującej konkurencji rynkowej.
zbudzają wśród podatników rosnące z roku na rok zainteresowanie, to zaś przede wszystkim z powodu ułatwionego dostępu do świadczeń medycznych oferowanych przez towarzystwa ubezpieczeniowe oraz inne podmioty (niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej) w sytuacji, gdy społeczna służba zdrowia jest po prostu niewydolna.

 

 

 

(Źródło: Gazeta Ubezpieczeniowa)
Sławomir Dąblewski
 

bottom
top

bottom

Wszystkie prawa zastrzeżone - serwisfinansowy.net