Od 1 maja 2010 r. zmieniły się zasady podlegania systemom zabezpieczenia społecznego w przypadku pracowników delegowanych do pracy w innych krajach unijnych oraz przedsiębiorców i pracowników wykonujących swoją działalność w różnych krajach Unii Europejskiej.

Nowe przepisy w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego to rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004, nr 987/2009, oraz rozporządzenie nr 988/2004 zmieniające rozporządzenie 883/2004. Rozporządzenia te zastępują w znacznej mierze dotychczasowe przepisy Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się w Unii Europejskiej. Należy zauważyć, że przepisy o koordynacji są bezpośrednio stosowane w państwach unijnych, czyli nie wymagają implementacji w postaci ustawy czy innego aktu prawnego.

Nowe przepisy wprowadzają między innymi następujące zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym osób migrujących w UE:

* W przypadku delegowania pracownika do pracy w innym państwie członkowskim pracownik nadal będzie podlegał przepisom kraju z którego terytorium został delegowany, o ile jego delegowanie nie miało na celu zastąpienie innej osoby.
* W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i udających się do innego kraju unijnego w celu prowadzenia tam działalności gospodarczej możliwe będzie pozostanie przez 24 miesiące w systemie ubezpieczeń społecznych kraju, w którym przedsiębiorca prowadzi swoją podstawową, „normalną” działalność.
* W przypadku osób wykonujących pracę w kilku państwach członkowskich o miejscu ubezpieczenia decydować będzie miejsce zamieszkania, jeśli dana osoba wykonuje znaczną część pracy w państwie miejsca zamieszkania; natomiast jeżeli warunek wykonywania znacznej części pracy w państwie miejsca zamieszkania nie będzie spełniony, stosowane będą przepisy państwa, w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności pracodawcy.
* W przypadku wykonywania pracy najemnej i działalności gospodarczej w dwóch państwach unijnych zastosowanie znajdą przepisy państwa, w którym wykonywania jest praca najemna.

Dokumentem potwierdzającym zastosowanie ustawodawstwa państwa wysyłającego będzie potwierdzony przez właściwą instytucję (w Polsce – ZUS) formularz A1.